Albert Einstein’in Atatürk’e Yazdığı Mektup

Yazar hayalmat · 16 Ocak 2018

Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca işçi ve beyin göçü vermiş, hala da ne yazık ki vermektedir. Bu durum ülkemiz için, gelecek nesillerimiz için çok üzüntü verici bir durumdur. Gerek yanlış politikalar, gerek şahsi gerekçelerden dolayı ne yazık ki üstün dehâlı beyinler ülkemizden uzaklaşmaktadır.

Ancak ülkemiz tarihinde öyle bir dönem yaşanmıştır ki, o dönemde yurt dışından önemli kişilerin beyin göçünü almışız. Almanya’da Hitler’in başa gelmesinden sonra, Hitler karşıtı bilim adamları görevlerinden alınmaya başlanmışlardır. Bu bilim adamları göç etmek için başlıca iki ülkeyi tercih etmişlerdir. Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye Cumhuriyeti.

O dönemde Berlin Üniversitesi’nde ders vermekte olan Albert Einstein, Nazilerin etkilerini arttırmalarının ardından, Almanya’da daha fazla kalmayacağını görmüş ve Paris’e geçmişti. O yıllarda College de France’da hocalık yapmaktadır. 17 Eylül 1933’te Almanya’daki profesörleri Nazilerin elinden kurtarmak için Atatürk’e bir mektup yazmıştı. Mektubunda Atatürk’e 40 bilim adamının ismini önermiş ve Atatürk çok başarılı bu bilim adamlarını Türkiye’ye davet etmiştir. Bu 40 bilim adamı İstanbul Üniversitesi ve Ankara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nde görev alarak, ülkemizde modern bilimin ve üniversitenin başlamasına diğer Türk bilim adamları ile birlikte öncülük etmişlerdir. Albert Einstein’in Atatürk’e Yazdığı mektup kısaca şöyledir:

Albert Einstein’in Atatürk’e Yazdığı Mektup

”OSE Dünya Birliği’nin şeref başkanı olarak, Almanya’dan 40 profesör ve doktorun bilimsel ve tıbbi çalışmalarına Türkiye’de devam etmelerine müsaade vermeniz için başvuruda bulunmayı ekselanslarından rica ediyorum. Sözü edilen kişiler, Almanya’da yürürlükte olan yasalar nedeniyle mesleklerini icra edememektedirler. Çoğu geniş tecrübe, bilgi ve ilmi liyakat sahibi bulunan bu kişiler, yeni bir ülkede yaşadıkları takdirde son derece faydalı olacaklarını ispat edebilirler. Ekselanslarından ülkenizde yerleşmeleri ve çalışmalarına devam etmeleri için izin vermeniz konusunda başvuruda bulunduğumuz tecrübe sahibi uzman ve seçkin akademisyen olan bu 40 kişi, birliğimize yapılan çok sayıda başvuru arasından seçilmişlerdir. Bu bilim adamları, bir yıl müddetle, hükümetinizin talimatları doğrultusunda kurumlarınızın herhangi birinde hiçbir karşılık beklemeden çalışmayı arzu etmektedirler. Bu başvuruya destek vermek maksadıyla, hükümetinizin talebi kabul etmesi halinde sadece yüksek seviyede bir insani faaliyette bulunmuş olmakla kalmayacağı, bunun ülkenize de ayrıca kazanç getireceği ümidimi ifade etme cüretini buluyorum.

Ekselanslarının sadık hizmetkârı olmaktan şeref duyan, Prof. Albert Einstein”

Albert Einstein’in bu konu ile ilgili olarak Atatürk’e Yazdığı mektup Başbakanlığa bağlı Cumhuriyet arşivinde, dönemin Başbakanı İsmet İnönü ve Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip Bey imzalarıyla birlikte bulunmaktadır.

Sosyal Medya Hesaplarımız

Bu makalemizi beğendiniz mi? Sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip edin, diğer yazılarımızı ilk siz okuyun. Facebook sayfamızdan bizi takip edebilirsiniz. Twitter hesabımızdan bizi takip edebilirsiniz. Google Plus hesabımızdan bizi takip edebilirsiniz.